همانطور که می دانیم دلیل بسیاری از رفتارهای ناپسند ، فرآیند های خود تبرئه ساز هستند. درحالیکه بسیاری از افراد ریشه ی این رفتارهای ناپسند را نقصان های شخصیتی می دانند.

از آنجاییکه سرپیچی از اصول اخلاقی موجب به وجود آمدن احساس حقارت می شود، این مکانیزم ها به صورت ناخودآگاه جهت حفظ عزت نفس انسان توسط ضمیر ناخودآگاه به کار گرفته می شوند. هشت نمونه از رایجترین توجیهات اخلاقی که انسانها در زندگی روزمره یشان بکار می برند را مشخص کرد :

1. توجیه اخلاقی : توجیه کردن یک رفتار قابل سرزنش به صورت وسیله ای برای رسیدن به یک هدف بالاتر (من غیبت می کنم چون اگه غیبت نکنم، مجبور می شم خشمم رو رو در رو ابراز کنم)

2. برچسب زدن مدبرانه : گذاشتن عناوین پسندیده برای رفتار ناشایست و جلوه دادن رفتار به شکل دیگر (این حرفایی که من می زنم غیبت نیست، حقیقته)

3. مقایسه ی سودمند : مقایسه ی اعمال زشت با اعمال برتر (این کار من که خوبه . بعضیا رو ندیدی چیکار می کنن؟)

4. جا به جایی مسئولیت : فرار کردن از زیر بار مسئولیت (اونا من رو مجبور به انجام این کار کردن)

5. تقسیم مسئولیت : انجام یک عمل زشت به طور گروهی (اگه همه فلان کارو بکن منم هستم)

6. بی اعتنایی به پیامدها : نتایج اعمالشان را نادیده می گیرند (کو تا بعدا،  الان رو بچسب)

7. غیر انسانی کردن : محاسبه ی دیگران به شکل موجودات پست (اینا یه مشت گوسفندن)

8. نسبت دادن سرزنش : مقصر دانستن دیگران (اگه کله گنده ها دزدی نکنن، مردم دزدی نمی کنن)

به یاد داشته باشید که اینگونه مکانیزمها به طور ناخودآگاه بکار گرفته می شود و کنترل آنها نیازمند توجه می باشد.

کردارتان نیک و اخلاقتان استوار